Akaryakıt fiyatlarının art arda artması, elektrik maliyetlerinin artması, POS süreçlerinde bankalara ödenen komisyonlar, ulaşım, teminat mektubu zorunluluğu ve taban fiyat artışları akaryakıt sektöründeki bayileri zorluyor.
Türkiye akaryakıt branşında bayi tarafında kar marjlarının düşmesinden şikayet edilmekte, bu durum kapanışları ve el değişikliklerini beraberinde getirmektedir. Şube kaynaklarından derlenen bilgilere göre 13 bini aşkın bayisi bulunan şubede 2022 yılının son aylarından bu yana 2 bin civarında bayi kapandı.
Dünya gazetesinden Nurdoğan Arslan Ergün’ün haberine göre, rafineri üretimi ve pompa satış fiyatı arasındaki brüt karın yüzde 8 olduğu, bu payın yarısının istasyona, yarısının da ana dağıtım şirketine gittiği belirtildi. İstasyonlar, ulaşıma yönelik akaryakıt satışından elde edilen %4’lük brüt kârın %1’ini, POS süreçlerinde bankalara %1,5’ini ödemektedir. Geri kalan yüzde 1,5 ise ücretler, vergiler ve faturalar gibi diğer harcamalara harcanıyor.
Sektörün sıkıntılarını ve beklentilerini artıran Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri Patronları Birliği (TABGİS) Başkanı Murat Alım, “Türkiye’nin 7/24 çalışan en büyük vergi dairesiyiz. Bu vergileri toplarken yaşama şansı verilen bir kar marjımız maalesef yok. Ciddi bir sermaye erozyonumuz var” dedi. Sıkıntıların kaynağının geçmişten geldiğini belirten Alım, son zamlar ve düzenlemelerle erozyonun doruğa ulaştığını söyledi.
‘BİR ASIRLIK ARTIŞ BİLE BİZİM İÇİN ÖNEMLİ’
Akaryakıt bayilerinin mali yükünün arttığına dikkat çeken Alım, büyükşehirlerdeki istasyonların bile tasarruf sağlayamadığını söyledi. İstanbul Avrupa yakası için 1 Temmuz’da 14 kuruş olan ulaşım maliyetinin 19 kuruşları geçtiğine işaret eden Alım, “Bizim için 1 kuruşluk artış bile çok önemli ama zam 5 kuruşları geçti” dedi.
Bayilerin sırtına büyük yük olan nakliye maliyetlerinin çok arttığına dikkati çeken Alım, EPDK’dan taleplerinin nakliyeyi kar marjından çıkarmak olduğunu söyledi.
En değerli gider kalemlerinden birinin kredi kartı POS komisyonları olduğunu söyleyen TABGİS Önder Alım, Merkez Bankası’nın faiz artırma kararıyla döviz komisyonlarının arttığına dikkat çekti. “Takas komisyonu arttıkça bizim maliyetimiz de artıyor” diyen Alım, temmuz başında 18 kuruş olan maliyetinin şimdi 59 kuruşa çıktığını kaydetti.
İSTİHDAMDA DA KAYIPLAR YAŞANACAK
Akaryakıt bölümünde 13 binden fazla işletme faaliyet gösterirken, 2 bine yakın bayi de maliyet nedeniyle kapandı. Bir bayide ortalama 15 kişi çalışırken, toplam istihdamın 195-200 bin olduğu varsayılıyor. Bayilerdeki kapanışların devam etmesi durumunda istihdam kayıplarının yaşanacağı vurgulanıyor. (KAYNAK )
